Η Διαύγεια είναι κακή λεξούλα για το δημόσιο....

Τους πρώτους αιώνες τους χριστιανισμού και μέχρι το δόγμα να σταθεροποιηθεί γινόταν πολλές διαμάχες από διάφορες χριστιανικές αιρέσεις. Σε πολλές περιπτώσεις στην περιοχή της σημερινής βόρειας Συρίας οι Άραβες-που εκείνη την εποχή είχαν επιστήμες και πολιτισμό- επενέβαιναν για να χωρίσουν τους μανιασμένους χριστιανούς που σκότωναν ο ένας τον άλλο. Λίγο μετά μια οικουμενική σύνοδος απαγόρευσε την ανάγνωση της Αγίας Γραφής από τον κάθε έναν κοινό θνητό για να μην δημιουργούνται παρερμηνείες. Μόνο ο εγκεκριμένος ιερέας θα μπορούσε να την διαβάζει!

Κάπως έτσι πρέπει να σκέφτηκε και το φαύλο ελληνικό κράτος-δημόσιο (οι πολιτικοί του προϊστάμενοι του δηλαδή) όταν αποφάσισαν να τορπιλίσουν την Διαύγεια. Την μόνη όαση δημοκρατικότητας και διαύγειας που είχε αυτή την στιγμή η δημόσια διοίκηση.

Μέσα στην γενική απαισιοδοξία και γκρίνια αυτής της σελίδας ένα από τα λίγα που είχα υπερασπιστεί ήταν η Διαύγεια. Αναμφισβήτητα έργο ενός πολιτισμού ανώτερου από τον δικό μας που δεν μας ταίριαζε. Και αναρωτιώσουν, πώς είναι δυνατόν ένα τόσο φαύλο κράτος να έχει κάτι τόσο δημοκρατικό και πολύτιμο; Τόσο καλή ήταν η Διαύγεια που σκεφτόμουν ότι ίσως κάποτε ο Παπανδρέου να "καθαρίσει" από τις αμαρτίες του λόγω μόνο και μόνο της Διαύγειας που έθεσε τότε σε εφαρμογή (τόσο καλή ήταν η Διαύγεια).

Αλλά φαίνεται η Διαύγεια ως σημείο αναζήτησης των αποφάσεων του δημοσίου (από κάθε φορέα), αποτελούσε μεγάλη πληγή για τον οχετό διαπλοκής που κυβερνάει την Ελλάδα και δεν μπορούσε εύκολα να κρυφτεί αφού με τις διαδικτυακές εφαρμογές της Διαύγειας ο κάθε πολίτης μπορούσε να βρει τα πάντα.

Και υπήρχε και ένα άλλο πρόβλημα εξίσου σοβαρό, η Διαύγεια φτιάχτηκε με ελεύθερο λογισμικό και με ρουτίνες ελεύθερων προγραμματιστών, πράγμα ανήκουστο για την σκληροπετσίαση του δημοσίου.

Έτσι τώρα η Διαύγεια αναβαθμίστηκε με το να υποβαθμιστεί ώστε να μην μπορείς να βρεις κάποιος αυτά που δεν θέλουν να βρεις. Ταυτόχρονα καταργήθηκαν ένα σωρό λίνκς και κώδικες που φτιάχτηκαν μέσω μιας άλλης φιλοσοφίας. Τα μενού έγιναν επίτηδες δύσχρηστα με αποτελέσματα που δεν οδηγούν ποτέ εκεί που θέλεις.

Οι αποφάσεις του δημοσίου είναι τόσες πολλές που δεν υπάρχει περίπτωση χωρίς αυτό που ήδη υπήρχε να μπορεί πλέον κάποιος να βγάλει άκρη. Εκτός αν είναι μόνο αυτή η δουλειά του από κάποιον μεγάλο δημοσιογραφικό οργανισμό π.χ. Γι' αυτό και υποβάθμισαν την διαύγεια, για να μην βγαίνει άκρη από τους πολίτες.  Μια δηλαδή έμμεση κατάργησή της!


Δείτε περισσότερα στο tvxs.

Η πολυνομία επιτέλους στο προσκήνιο!

Θυμάμαι πριν από χρόνια που διορίστηκα στο δημόσιο ως υπάλληλος όταν ήρθα πρώτη φορά αντιμέτωπος με την πολυνομία. Κανείς υπάλληλος δεν καταλάβαινε πόσο δύσκολο ήταν να βρεις την άκρη του νήματος σε αυτό το χάος πολυνομίας. Οι περισσότεροι έκαναν ή ότι τους έλεγαν χωρίς οι ίδιοι να ψάχνουν τους νόμους ή νόμιζαν ότι η δυσκολία προέρχεται από κάποια μεταφυσική τους ανικανότητα.....

Σήμερα είχε σχεδόν ολοσέλιδο αφιέρωμα η Καθημερινή της Κυριακής για την πολυνομία στο δημόσιο με αφορμή την έναρξη προσπάθειας όπως αναφέρει για την κωδικοποίηση όλης της νομοθεσίας. 

Έχω αναφερθεί πολλές φορές σε αυτό το πρόβλημα και θα αναφερθώ ακόμη μια φορά πολύ συνοπτικά:

Η Ελλάδα αποτελεί την χώρα με τους περισσότερους νόμους σε όλο τον κόσμο. Η πολυνομία είναι ανεκδιήγητη.

Προσωπικά θεωρώ την πολυνομία ως την σχηματοποίηση όλων των παθογενειών της σύγχρονης εποχής στην χώρα μας.

Η αναποτελεσματικότητα του δημόσιου τομέα και του δημοσίου υπαλλήλου εξαρτάται κατά την γνώμη μου από την πολυνομία.

Η πολυνομία μας κρατάει σε υπανάπτυξη.

Η πολυνομία δεν αφήνει τίποτα να λειτουργήσει αποτελεσματικά.

Η πολυνομία εξυπηρετεί συντεχνιακά και κομματικά συμφέροντα.

Κατά την γνώμη μου δεν θα γίνει τίποτα γιατί κανείς δεν μπορεί να φανταστεί πόσο περίπλοκο είναι το πρόβλημα και πόσο βαθιές είναι οι ρίζες του.

Ένα άλλο κομμάτι της Ελλάδος αρέσκεται στην πολυνομία και δεν καταλαβαίνει την συζήτηση.

Το πρόβλημα λύνεται μόνο όπως λύθηκε ο γόρδιος δεσμός και δεν βλέπω την Ελλάδα ικανή να προχωρήσει τόσο μακριά.

Περισσότερο είναι θέμα εντυπώσεων ή φιλοδοξιών κάποιων που δεν γνωρίζουν πόσο μεγάλο είναι το πρόβλημα αυτό και πόσο περίπλοκα λύνεται.

Γι' αυτό κάποιοι λένε καλύτερα να ξέρεις για ορισμένες υποθέσεις τον κατάλληλο δημόσιο υπάλληλο παρά τον κατάλληλο βουλευτή.

Η προσπάθεια με την μείωση της πολυνομίας και περιπλοκότητας αυτού του συστήματος θα πρέπει να συνδυάζεται πάντοτε με τις πρακτικές των υπηρεσιών του δημοσίου τομέα οι οποίες θα πρέπει να απλοποιούνται σε βαθμό που να μπορεί να τις ασκήσει ακόμη και ένας κακός υπάλληλος. Θα πρέπει όχι απλά να απλοποιηθούν οι νόμοι αλλά οι εφαρμογή τους στις δημόσιες υπηρεσίες να τυποποιηθεί με μηχανογραφημένο τρόπο.

Τα σεμινάρια του ΕΚΔΑ για τον Δημόσιο Τομέα

Εγκλεισμός περιθωριοποίηση και ασυλοποίηση, αυτές είναι οι σωστές περιγραφές που μπορούν να δοθούν σήμερα στην λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και παρά τις όποιες βελτιώσεις έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια (όπου αυτές έχουν σημειωθεί π.χ. Διαύγεια).

Αυτός ο αυτιστικός εγκλεισμός του δημόσιου τομέα που αφήνει απέξω κάθε τι λειτουργικό, παραγωγικό, καινοτόμο και ανθρώπινο τον έχει καταστήσει ουσιαστικά αντικοινωνικό με δευττερεύον αποτέλεσμα οι πολίτες που δεν είναι αναγκασμένοι να γνωρίζουν σε βάθος που οφείλονται οι δυσλειτουργίες αυτές σε οργανωτικό επίπεδο ούτε έχουν τα κατάλληλα μεθοδολογικά εργαλεία μελέτης της οργανωσιακής κουλτούρας των δημοσίων οργανισμών απλά να τα βάζουν με τους απλούς δημοσίους υπαλλήλους προσωποποιώντας άδικα σε αυτούς μια δίκαιη οργή. Η δε πολιτική εξουσία η οποία δημιούργησε και εξέθρεψε αυτήν την κατάσταση χρησιμοποιεί αυτό το μένος κατά των δημοσίων υπαλλήλων για να τους ισοπεδώσει χωρίς ουσιαστικά να αλλάζει τίποτα επί της ουσίας για τον πολίτη. 

Παράδειγμα αυτών που γράφω είναι τα σεμινάρια του ΕΚΔΔΑ (Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης) τα οποία μοριοδοτούνταν έως σήμερα ακόμη και για την διεκδίκηση διευθυντικών θέσεων στο δημόσιο. Δεν θα πω για την ποιότητα αυτών των σεμιναρίων ούτε και για την θεματολογία τους και θα μπορούσαμε να πούμε πολλά γι' αυτά.

Θα ήθελα όμως να ήξερα με πιο σκεπτικό το προβληματικό και τρισάθλιο ελληνικό δημόσιο δεν αποδέχεται σεμινάρια ιδιωτικών φορέων. 

Δεν θέλω να φανώ σνομπ αλλά μόνο κυνικός, ας πάρουμε λοιπόν το παράδειγμα κάποιου που έχει παρακολουθήσει ένα Advanced Management Program του Harvard Business School. Θα έρθει το δημόσιο και θα σου πει ότι το πρόγραμμα αυτό δεν αναγνωρίζεται ως τίποτα, και τι αν κοστίζει $75,000 (ως μελέτη εργασίας υποθέτουμε τώρα ότι κάποιος που έχει κάνει κάτι τέτοιο τυχαίνει να βρεθεί στο δημόσιο, επειδή π.χ. θέλει να συμβάλλει ενεργά στον εκσυγχρονισμό του), ίσα ίσα, το ότι κόστισε τόσα χρήματα για τον δημόσιο τομέα είναι ένδειξη απατεωνιάς του προγράμματος και όχι ποιότητας του. Άσε που δεν φτάνουμε έως εκεί, απλά δεν το αναγνωρίζει, έτσι απλά. 

Αντίστοιχα προγράμματα (πιο φτηνά και ρεαλιστικά) υπάρχουν σε πολλούς εκπαιδευτικούς ή πανεπιστημιακούς φορείς με πολύ μεγάλη ποιότητα και αξία. Το δημόσιο τα απορρίπτει όλα όσα δεν διοργανώνει το ίδιο (ή σχεδόν όλα). Ακόμη και όσα διοργανώνονται από δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια.

Αυτό το θέμα αποτελεί ένα μοντέλο του τι συμβαίνει με ανάλογα θέματα σε όλο τον δημόσιο τομέα καθώς και πώς είναι διοικητικά ρυθμισμένες οι ζωές μας με βάση ένα αναχρονιστικό πλαίσιο λειτουργίας του ελληνικού κράτους.

Η διεξοδική μελέτη αυτής της περίπτωσης στο βάθος της μπορεί να αποκαλύψει όλη την προβληματικότητα που διαπερνάει την λογική του δημοσίου. 

Θα σου πει βέβαια ένας δημόσιος υπάλληλος που έχει ενταχθεί επιτυχώς σε αυτή την προβληματική κουλτούρα ασυλοποίησης και περιθωριοποίησης ότι αυτά είναι σεμινάρια από ιδιωτικούς φορείς και απευθύνονται στην ιδιωτική οικονομία και καλώς δεν αναγνωρίζονται.... 

Φυσικά δεν έχει καμία σημασία αν μέσα στα σεμινάρια αυτά υπάρχουν πολλά που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν άψογα και για τους δημοσίους υπαλλήλους και για τον δημόσιο τομέα π.χ. ηγεσία, management, τεχνικών γνώσεων, ομαδικότητας και άλλα πολλά. Το δημόσιο δεν μπορεί να ελέγξει την εγκυρότητα των φορέων τους και άρα τα απορρίπτει συλλήβδην. 

Φαινομενικά θα μπορούσαν από το δημόσιο να δοθούν άπειρες δικαιολογίες γι' αυτή την κατάσταση, από την πιο απλή του "δεν προβλέπεται" μέχρι αστείες προσπάθειες επί της ουσίας τεκμηρίωσης αδιανόητων πραγμάτων για την υπόλοιπη κοινωνία και την απλή λογική.

Γιατί για την υπόλοιπη κοινωνία η αυθαίρετη κρίση ή έστω η νομοθετική τεκμηρίωση της αυθαιρεσίας αποτελεί πλέον μια πρόκληση σε ένα μεσαιωνικού τύπου σκοταδιστικό δημόσιο περιβάλλον. 

Σκοπός αυτής της κατάστασης είναι η άρρητη δημιουργία πολιτικού ελέγχου και εξυπηρέτησης συντεχνιακών συμφερόντων. Ένας π.χ. ανεξάρτητος άνθρωπος/υπάλληλος με τις προσπάθειές του και χωρίς το καπέλωμα της υπάρχουσας παθογενούς δημόσιας διοικητικής οργανωτικής κουλτούρας δεν θα μπορούσε όπως είναι σήμερα τα πράγματα να παρεισφρήει στα πόδια των κατά κύριο λόγο εγκάθετων του διευθυντικού συστήματος των τρεχουσών παραπολιτικών κυκλωμάτων. 

Κατά τον ίδιο παθογενή τρόπο που μια επαγγελματική ομάδα "θωρακίζεται" από τους δήθεν "καμικάζι" προωθώντας και πετυχαίνοντας υπερβολικά μεγάλη ρύθμιση εισόδου σε νέους επαγγελματίες σε ένα νέο επάγγελμα, κατά τον ίδιο τρόπο κάνει και ότι κάνει το δημόσιο. Δηλαδή για καθαρά συντεχνιακούς λόγους. 

Πιστεύω ότι η μεγαλύτερη επανάσταση στην δημόσια διοίκηση θα ήταν η κατάργηση των πιο βασικών της "νόμων", "στερεοτύπων" και "θεσφάτων" της, αυτών που θα την σόκαραν. Ή αλλιώς πολύ απλά η λογική ερώτηση "ΓΙΑΤΙ" για κάθε τι που ισχύει είτε για την ίδια την δημόσια διοίκηση είτε για την κοινωνία όπως ρυθμίζεται γραφειοκρατικά και αντικοινωνικά από συντεχνικούς νόμους που φτιάχνονται για την προστασία ομάδων πίεσης.

Οι προϊστάμενοι στο δημόσιο

Έως σήμερα για να γίνει κάποιος Προϊστάμενος και Διευθυντής στο δημόσιο κυρίως μετρούσαν τα χρόνια προϋπηρεσίας στον δημόσιο τομέα, οι σπουδές, οι πολιτικές σχέσεις εμπιστοσύνης και συχνά αν κάποιος ξέφευγε κατ' εξαίρεση από αυτές μετρούσε και η εργατικότητα συν κάποια κριτήρια άλλα βεβαίως με μικρότερη σχετικά βαρύτητα.

Αυτά τα κριτήρια κατά τη γνώμη μου δεν οδηγούσαν ανθρώπους με διοικητικό ταλέντο σε θέσεις ευθύνης. Και ασφαλώς δεν μιλάω για τα πολιτικά κριτήρια αλλά κυρίως για την εργατικότητα.

Ένας καλός και εργατικός υπάλληλος δεν σημαίνει ότι μπορεί αυτόματα να είναι και καλός προϊστάμενος ή διευθυντής. Ούτε οι σπουδές κατά τη γνώμη μου παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο. Η επιτυχία σε θέσεις διοίκησης είναι θέμα ταλέντου που δεν μπορεί εύκολα να μετρηθεί προκαταβολικά και ιδίως από οργανισμούς-τέρατα όπως είναι το δημόσιο.

Δείτε το παρακάτω άρθρο όπου αναφέρεται στο θέμα επιλογής ανθρώπων για διοικητικές θέσεις:
 How Do We Choose From Similar Candidates?

"... For centuries, however, the more common practice has been to promote technical achievers to positions that require leadership. However, there is simply no correlation between operational skills and leadership success...."

Αξιολόγηση του προσωπικού των δημοσίων υπηρεσιών (Νέος Νόμος 4250 26/03/14)

Σύμφωνα με το νέο νόμο 4250-26/03/14, ένα ποσοστό 15% των υπαλλήλων θα βαθμολογείται υποχρεωτικά με βαθμούς από 1 έως 6 (κατώτερη βαθμολογία). Αυτό συμβαίνει ίσως σε απάντηση της κοινωνίας στον όντως στρεβλό τρόπο βαθμολόγησης που προϋπήρχε και με τον οποίο όλοι ήταν άριστοι και όλοι έβαζαν στον εαυτό τους άριστα. 

Προσοχή όμως! Δείτε ποιοι θα είναι εκείνοι που θα βαθμολογούν τους δημόσιους υπαλλήλους: οι προϊστάμενοι τους. Δηλαδή Προϊστάμενοι, Διευθυντές, Γενικοί Διευθυντές κτλ  Θέσεις δηλαδή που στο δημόσιο τομέα δεν δίνονται τυχαία αλλά μετά από αυστηρές προτροπές - συστάσεις πολιτικών προσώπων ώστε να μπορούν τα κόμματα να κάνουν την δουλειά τους (ρουσφέτια, κομματικά παιχνίδια, τα στραβά μάτια κτλ).

Έως σήμερα υπάρχουν και υπήρχαν κάποιοι ελάχιστοι δντες-προϊστάμενοι που επιβίωναν εκτός σημαντικής κομματικής ταυτότητας μόνο και μόνο επειδή ήταν πολύ καλοί στην δουλειά τους, διάβαζαν πολύ στο σπίτι τους για να ξέρουν καλά το νόμο και ήταν υπερβολικά εργατικοί. Προσπαθούσαν όσο μπορούσαν να μην συγκρούονται με πολιτικά στελέχη προσπαθώντας διακριτικά να αποτρέψουν μόνο τις εξόφθαλμες παρατυπίες και έτσι συν κάποια ευγένεια και διπλωματικότητα απέναντί τους επιβίωναν.

Και οι πολιτικοί όμως αυτή την μειοψηφία την άφηναν να υπάρχει όσο δεν τους ενοχλούσε παρά τα προβλήματα που τους δημιουργούσε μια στις τόσες εδώ και εκεί ή τους άφηναν στην περίπτωση που κάποιοι ήξεραν καλά τους νόμους και έτσι οι κομματικοί στρατοί/πολιτικοί τους φοβόντουσαν.

Τώρα όμως με τον νέο νόμο τα πράγματα αλλάζουν. Η Δημόσια Διοίκηση χάνει και την τελευταία μικρή αυτονομία που είχε σε σχέση με την εφαρμογή των νόμων. Πλέον όποιος δημιουργεί πρόβλημα, αντιρρήσεις, γκρίνια κτλ επειδή οι πολιτικοί και τα κομματικά τους γραφεία δεν τηρούν τους νόμους απλά θα του βάζει ο προϊστάμενός του πολύ χαμηλή βαθμολογία. Έτσι με τα παράλληλα προγράμματα "διαθεσιμότητας", "καταργήσεων φορέων", "συγχωνεύσεων", "απολύσεων"  κτλ θα είναι στην πρώτη κατηγορία για να φύγει έστω και αν είναι καλός.

Ή μάλλον όσο καλύτερος είναι στην εφαρμογή των νόμων τόσο περισσότερο θα πρέπει να συγκρούεται με τους πολιτικούς του προϊσταμένους και τους κομματικούς παρατρεχάμενους. 

Αυτά συνέβαιναν και έως τώρα χωρίς αυτό το νόμο, απλά από εδώ και στο εξής οι συνέπειες θα είναι περισσότερες για όσους αντιδρούν.

Αυτά τα γράφω για να μην εξαπατάται ο κόσμος βασιζόμενος στα στερεότυπα περί "δημοσίου" νομίζοντας ότι τώρα θα επέλθει μια πολυαναμενόμενη καλύτερη λειτουργία του δημοσίου.

Θα πει κάποιος ότι σε μια καλώς εννοούμενη δημοκρατία οι πολιτικοί ως εκπρόσωποι του λαού θα πρέπει να διοικούν και να ελέγχουν, να μπορούν να κάνουν πράξη αυτό που θέλουν. Δεν είπε κανείς το αντίθετο, όμως μην ξεχνάμε ότι για να κάνει κάτι ένας δημόσιος υπάλληλος θα πρέπει να γνωρίζει και να εφαρμόζει τους σχετικούς νόμους. Δεν είναι δουλειά του κάτι άλλο πέρα από αυτό. Και εφόσον υπάρχει η τάση καταστρατήγησης των νόμων από τους πολιτικούς τους προϊσταμένους και τους κομματικούς στρατούς τότε και ο δημόσιος υπάλληλος πλέον δεν θα έχει κανένα μέσο προστασίας της νομιμότητας. 

Συμμετοχή σε επιτροπές του δημοσίου

Μέχρι πριν από 1-2 χρόνια (αν θυμάμαι καλά) οι επιτροπές του δημοσίου γινόταν εκτός ωραρίου και με πρόσθετες αμοιβές. Στη συνέχεια ψηφίστηκε ένας νόμος που έλεγε ότι οι επιτροπές του δημοσίου θα πρέπει να γίνονται ΕΝΤΟΣ του ωραρίου και χωρίς καμία πρόσθετη αμοιβή. Πολύ ωραία έως εδώ.

Αυτό που έχει μεγάλη σημασία είναι να δει κάποιος ποιοι συμμετείχαν πριν και μετά σε αυτές τις επιτροπές.

Πριν, που υπήρχε αμοιβή, στις επιτροπές συμμετείχε το κομματικό παρακράτος του κάθε δημόσιου οργανισμού, υπήρχαν βέβαια εξαιρέσεις αλλά η κύρια συμμετοχή ήταν από τα εκάστοτε κάθε κόμματος "δικά του" παιδιά!

Μετά, που δεν υπήρχε καμία πρόσθετη αμοιβή, καλούν όλο εμένα σε όλες τις επιτροπές!! Όλα τα βύσματα εξαφανίστηκαν και την θέση τους πήραν τα γαϊδούρια, οι απλοί δηλαδή υπάλληλοι οι οποίοι συμμετέχουμε στις επιτροπές χωρίς καμία πρόσθετη αμοιβή και συχνά επειδή δεν προλαβαίνουμε (επειδή οι υπάλληλοι χωρίς βύσμα υπηρετούν ΠΑΝΤΟΤΕ σε μάχιμες υπηρεσίες), οι επιτροπές συνεχίζουν ή γίνονται εξ ολοκλήρου εκτός ωραρίου.

Γιατί άραγε δεν διαμαρτύρεται κανείς γι' αυτό; Που είναι ο επιθεωρητής δημόσιας διοίκησης; Γιατί ξαφνικά εξαφανίστηκαν όλα τα πρώην στελέχη που τα οικονομούσαν πρώτα από τις επιτροπές;

Και το κυριότερο: Που είναι οι συνδικαλιστές; Ως συνήθως τα έχουν κάνει πλακάκια με την εκάστοτε διοίκηση προσπαθώντας να κρατάνε τα λουριά του προσωπικού ώστε στην συνέχεια να πάρουν υψηλότερη διευθυντική θέση εγκαταλείποντας τον συνδικαλισμό.

Μετωπική με το ελληνικό δημόσιο

Στην ταινία "Απ' τα κοκκαλα βγαλμένα" επιχειρείται μια ακτινογραφία του ελληνικού δημοσίου. Από την εμπειρία μου στο δημόσιο, όχι σε νοσοκομείο αλλά από άλλα πόστα, οι αναλογίες είναι οι ίδιες:

Χαμηλόβαθμοι υπάλληλοι που "παίζουν" για τη φανέλα και υπερφίαλοι διευθυντές που ασχολούνται με την "κονόμα" και τα politics για την προώθηση της καριέρας τους.

Αυτή είναι η πραγματική εικόνα του δημοσίου. Και αυτή είναι η πραγματική εικόνα της Ελλάδας σήμερα, ο μητροπολίτης στο πορτμπαγκάζ της λιμουζίνας σε κομμάτια, οι χούλιγκαν, τα πρεζόνια, ο επιχειρηματίας της κλινικής, οι αλλοδαποί, οι ήρωες που τραβάνε το κουπί, οι επαγγελματίες των φαρμακευτικών εταιρειών, τα φακελάκια, τα πειθαρχικά, οι δημοσιοκάφροι κτλ.