Δευτέρα 5 Μαΐου 2014

Τα σεμινάρια του ΕΚΔΑ για τον Δημόσιο Τομέα



Εγκλεισμός περιθωριοποίηση και ασυλοποίηση, αυτές είναι οι σωστές περιγραφές που μπορούν να δοθούν σήμερα στην λειτουργία της δημόσιας διοίκησης και παρά τις όποιες βελτιώσεις έχουν σημειωθεί τα τελευταία χρόνια (όπου αυτές έχουν σημειωθεί π.χ. Διαύγεια).

Αυτός ο αυτιστικός εγκλεισμός του δημόσιου τομέα που αφήνει απέξω κάθε τι λειτουργικό, παραγωγικό, καινοτόμο και ανθρώπινο τον έχει καταστήσει ουσιαστικά αντικοινωνικό με δευττερεύον αποτέλεσμα οι πολίτες που δεν είναι αναγκασμένοι να γνωρίζουν σε βάθος που οφείλονται οι δυσλειτουργίες αυτές σε οργανωτικό επίπεδο ούτε έχουν τα κατάλληλα μεθοδολογικά εργαλεία μελέτης της οργανωσιακής κουλτούρας των δημοσίων οργανισμών απλά να τα βάζουν με τους απλούς δημοσίους υπαλλήλους προσωποποιώντας άδικα σε αυτούς μια δίκαιη οργή. Η δε πολιτική εξουσία η οποία δημιούργησε και εξέθρεψε αυτήν την κατάσταση χρησιμοποιεί αυτό το μένος κατά των δημοσίων υπαλλήλων για να τους ισοπεδώσει χωρίς ουσιαστικά να αλλάζει τίποτα επί της ουσίας για τον πολίτη. 

Παράδειγμα αυτών που γράφω είναι τα σεμινάρια του ΕΚΔΔΑ (Εθνικού Κέντρου Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης) τα οποία μοριοδοτούνταν έως σήμερα ακόμη και για την διεκδίκηση διευθυντικών θέσεων στο δημόσιο. Δεν θα πω για την ποιότητα αυτών των σεμιναρίων ούτε και για την θεματολογία τους και θα μπορούσαμε να πούμε πολλά γι' αυτά.

Θα ήθελα όμως να ήξερα με πιο σκεπτικό το προβληματικό και τρισάθλιο ελληνικό δημόσιο δεν αποδέχεται σεμινάρια ιδιωτικών φορέων. 

Δεν θέλω να φανώ σνομπ αλλά μόνο κυνικός, ας πάρουμε λοιπόν το παράδειγμα κάποιου που έχει παρακολουθήσει ένα Advanced Management Program του Harvard Business School. Θα έρθει το δημόσιο και θα σου πει ότι το πρόγραμμα αυτό δεν αναγνωρίζεται ως τίποτα, και τι αν κοστίζει $75,000 (ως μελέτη εργασίας υποθέτουμε τώρα ότι κάποιος που έχει κάνει κάτι τέτοιο τυχαίνει να βρεθεί στο δημόσιο, επειδή π.χ. θέλει να συμβάλλει ενεργά στον εκσυγχρονισμό του), ίσα ίσα, το ότι κόστισε τόσα χρήματα για τον δημόσιο τομέα είναι ένδειξη απατεωνιάς του προγράμματος και όχι ποιότητας του. Άσε που δεν φτάνουμε έως εκεί, απλά δεν το αναγνωρίζει, έτσι απλά. 

Αντίστοιχα προγράμματα (πιο φτηνά και ρεαλιστικά) υπάρχουν σε πολλούς εκπαιδευτικούς ή πανεπιστημιακούς φορείς με πολύ μεγάλη ποιότητα και αξία. Το δημόσιο τα απορρίπτει όλα όσα δεν διοργανώνει το ίδιο (ή σχεδόν όλα). Ακόμη και όσα διοργανώνονται από δημόσια ελληνικά πανεπιστήμια.

Αυτό το θέμα αποτελεί ένα μοντέλο του τι συμβαίνει με ανάλογα θέματα σε όλο τον δημόσιο τομέα καθώς και πώς είναι διοικητικά ρυθμισμένες οι ζωές μας με βάση ένα αναχρονιστικό πλαίσιο λειτουργίας του ελληνικού κράτους.

Η διεξοδική μελέτη αυτής της περίπτωσης στο βάθος της μπορεί να αποκαλύψει όλη την προβληματικότητα που διαπερνάει την λογική του δημοσίου. 

Θα σου πει βέβαια ένας δημόσιος υπάλληλος που έχει ενταχθεί επιτυχώς σε αυτή την προβληματική κουλτούρα ασυλοποίησης και περιθωριοποίησης ότι αυτά είναι σεμινάρια από ιδιωτικούς φορείς και απευθύνονται στην ιδιωτική οικονομία και καλώς δεν αναγνωρίζονται.... 

Φυσικά δεν έχει καμία σημασία αν μέσα στα σεμινάρια αυτά υπάρχουν πολλά που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν άψογα και για τους δημοσίους υπαλλήλους και για τον δημόσιο τομέα π.χ. ηγεσία, management, τεχνικών γνώσεων, ομαδικότητας και άλλα πολλά. Το δημόσιο δεν μπορεί να ελέγξει την εγκυρότητα των φορέων τους και άρα τα απορρίπτει συλλήβδην. 

Φαινομενικά θα μπορούσαν από το δημόσιο να δοθούν άπειρες δικαιολογίες γι' αυτή την κατάσταση, από την πιο απλή του "δεν προβλέπεται" μέχρι αστείες προσπάθειες επί της ουσίας τεκμηρίωσης αδιανόητων πραγμάτων για την υπόλοιπη κοινωνία και την απλή λογική.

Γιατί για την υπόλοιπη κοινωνία η αυθαίρετη κρίση ή έστω η νομοθετική τεκμηρίωση της αυθαιρεσίας αποτελεί πλέον μια πρόκληση σε ένα μεσαιωνικού τύπου σκοταδιστικό δημόσιο περιβάλλον. 

Σκοπός αυτής της κατάστασης είναι η άρρητη δημιουργία πολιτικού ελέγχου και εξυπηρέτησης συντεχνιακών συμφερόντων. Ένας π.χ. ανεξάρτητος άνθρωπος/υπάλληλος με τις προσπάθειές του και χωρίς το καπέλωμα της υπάρχουσας παθογενούς δημόσιας διοικητικής οργανωτικής κουλτούρας δεν θα μπορούσε όπως είναι σήμερα τα πράγματα να παρεισφρήει στα πόδια των κατά κύριο λόγο εγκάθετων του διευθυντικού συστήματος των τρεχουσών παραπολιτικών κυκλωμάτων. 

Κατά τον ίδιο παθογενή τρόπο που μια επαγγελματική ομάδα "θωρακίζεται" από τους δήθεν "καμικάζι" προωθώντας και πετυχαίνοντας υπερβολικά μεγάλη ρύθμιση εισόδου σε νέους επαγγελματίες σε ένα νέο επάγγελμα, κατά τον ίδιο τρόπο κάνει και ότι κάνει το δημόσιο. Δηλαδή για καθαρά συντεχνιακούς λόγους. 

Πιστεύω ότι η μεγαλύτερη επανάσταση στην δημόσια διοίκηση θα ήταν η κατάργηση των πιο βασικών της "νόμων", "στερεοτύπων" και "θεσφάτων" της, αυτών που θα την σόκαραν. Ή αλλιώς πολύ απλά η λογική ερώτηση "ΓΙΑΤΙ" για κάθε τι που ισχύει είτε για την ίδια την δημόσια διοίκηση είτε για την κοινωνία όπως ρυθμίζεται γραφειοκρατικά και αντικοινωνικά από συντεχνικούς νόμους που φτιάχνονται για την προστασία ομάδων πίεσης.